W świadomości większości konsumntów wina w Polsce, Chianti to czerwone, proste, lekkie, kwasowe wino. Ten stereotyp utrwalił się poprzez ocean tanich win dostępnych w dyskontach i marketach. Fakt, wina za 15-30 zł, które wpasowują się w główny nurt poszukiwań Polaków, to wina niezbyt skoncentrowane. Głównym błędem jednak jest wrzucanie wszystkich win Chianti do jednego worka. Dlaczego? Po pierwsze Chianti i Chianti Classico to dwie osobne apelacje DOCG z odmiennymi regulacjami prawnymi. Po drugie rozbieżność cenowa, jak i jakościowa jest ogromna. A po trzecie wewnątrz apelacji jest cała klasyfikacja segregująca wina pod kątem leżakowania, ekstraktu i alkoholu. Poniżej znajdziecie przekrój dostępnych na naszym rynku win Chianti (24 różne wina), które posegregowałem pod kątem klasyfikacji. Najpierw przeczytacie o winach z apelacji Chianti DOCG, następnie Chianti Classico DOCG, a po nich zestawiłem Riservy (obu DOCG) i nowość w Chianti Classico - Gran Selezione. Wina były degustowane podczas warsztatów 7 i 8 maja 2017.

CHIANTI DOCG

CORTE ALLE MURA CHIANTI 2015
Proste i bardzo tanie Chianti z masowej sprzedaży, jakich sporo nie tylko w Polsce, ale i w całej Europie. Celowo umieszczone w panelu. Ukazuje sobą cechy win z tej apelacji - w aromacie jest wiśnia (a bardziej kompot wiśniowy), fiołki i sierć, plus trochę kurzu. Usta lekkie, mocno kwasowe, z dość tępawą, pestkową taniną. Alkohol relatywnie niski (12,5%), ale nadwyraz wyczuwalny w palącym, pieprznym finiszu.

OCENA: 4,9 (pijalne)
CENA: 14,99
IMPORT: Lidl

CANTINE LEONARDO DA VINCI LEONARDO CHIANTI 2015
Chianti ze sporej kooperatywny, do której winogron dostarcza ponad 200 winiarzy z 750 ha winnic. Leonardo to szeroko dostępne wino, wypuszczane na rynek w kilkuset tysiącach butelek rocznie. Produkcja masowa, ale wino dość solidne w przystępnej cenie. W nosie skóra i ziemistość, nieco rustykalnego obejścia. Owoc wiśni jest w tle i pojawia się z impetem po dłuższej chwili. W ustach konsekwentna wiśnia z pestką i niezła kwasowość. Jedyne co powstrzymuje od wyższej oceny to nieco suchawa i drewniana tanina. Delikatny ziołowy finisz przyjemnie wieńczy każdy kolejny łyk.

OCENA: 5,7 (dobre)
CENA: 31,70
IMPORT: NOMA Wina Włoskie

FATTORIA DI SAMMONTANA CHIANTI 2014
Chianti od Andrea Dzieduszyckiego, z biodynamicznych upraw i winifikowane poprzez powolną fermentację na autochtonicznych drożdżach. Lekki naturalizm przejawia się w aromacie. Można doszukać się delikatnej kiszonki, dzikiej, speżyście kwasowej wiśni, ale sątu też fiołki, ziemia i śladowa mineralność. Usta żywe, soczyste, z dobrze zaakcentowaną kwasowością i delikatną skórkową i pestkową goryczką. Wino jest świetnie ułożone, z charakternym ziołowym finiszem.

OCENA: 7,2 (bardzo dobre)
CENA: 39,00 -> rocznik 2015 obecnie w promocji za 29,25
IMPORT: Vini e Affini

GASPARRI CHIANTI 2013
Trochę nietypowe Chianti. W kolorze o wiele bardziej nasycone, rubinowe, ale kolor wpadający w purpurę. Nos intensywny, co prawda z dominującą wiśnią, ale jest też sporo ciemnego owocu, jak porzeczka i czarny bez. Poza tym trochę skóry i ziemi. Usta pełne (14% alk), z dobrze zarysowaną taniną i migdałową goryczką. W smaku znów ciemny owoc, a wiśni bardzo niewiele. Wino ponad 3 letnie, ale jeszcze niepoukładane, albo już takie jest i nie odnajdzie nigdy równowagi...

OCENA: 6,7 (dobre+)
CENA: 47,00
DOSTĘPNOŚĆ: Wino dla Przyjaciół i Rafa Wino

CASTELLO ROMITORIO CHIANTI COLLI SENESI 2011
Wina od tego producenta ostatnio mają ostatnio dobrą passę na mojej stronie. Miałem przyjemność testować pionowo Brunello a niedawno niezłe Morellino di Scansano. Tu producent pokazał klasę w prostym bądź-co-bądź Chianti. Okazuje się, że optymalnie dojrzałe Chianti potrafi bardzo zauroczyć. Nos subtelny, dojrzały, z akcentami kiszonki, suszonych liści, suszonych warzyw i truskawek, Można doszukać się ciemnej, mokrej ziemi. Usta zbalansowane, ze świetną równowagą między taniną i kwasowością. Kompleksowe, mimo że delikatne i gra na niuansach. W ani jednej kwestii nie jest przesadzone.

OCENA: 7,3 (bardzo dobre)
CENA: 47,00 (podobno są ostatnie butelki z tego rocznika)
IMPORT: Wine & You

POGGIO CAPPONI CHIANTI MONTESPERTOLI 2012
Producent twierdzi, że to wino najlepsze jest następnego roku na wiosnę... Od tego czasu już trochę minęło a wino nadal jest smaczne i nie powiedziałbym, że po piku. Nos typowy dla Chianti - jest ewidentny czerwony owoc (wiśnia i truskawka), truchę ziemi, trochę skóry, trochę ziół i odświeżający anyż. AKcenty dobrze porozkładane. Usta rześkie, z przyjemną dojrzałą, pestkową wiśnią i kwasową, świeżą żurawiną. Tanina lekka, współgrająca z delikatnie drapiącym w gardło finiszem.

OCENA: 6,5 (dobre+)
CENA: 36,00
IMPORT: Wine & You

FATTORIA SELVAPIANA CHIANTI RUFINA 2013
Wino z chłodnego rocznika i do tego z gron pochodzących z chłodnych winnic o północnej ekspozycji (!) Moszcz fermentował spontanicznie na autochtonicznych drożdżach. Wino posiada jasnorubinowy kolor, a na rancie wyraźnie zaznacza się cegła. W nosie początkowo sporo skalistej mineralności i suchej ziemi, a nawet akcenty słone (o ile słony jest pojęciem również dla aromatu). Owoc jest świeży, czerwony i kwasowy, głównie malina, poziomka i wczesna, sprężysta wiśnia. Usta z dobrze zaakcentowaną taniną i kwasowością, ale związane są świetnym balansem i kremowością dodaną przez aksamitny słodki niuans. W smaku orzeźwiający czerwony owoc, o charakterystyce truskawki, maliny i wiśni. Całość wieńczy mineralny finisz z zaskakującym słonym podbiciem. Najlepsze wino panelu wśród Chianti DOCG.

OCENA: 7,6 (bardzo dobre)
CENA: 75,00
IMPORT: Krako Slow Wines (dostępne na zamówienie w Smak & Łyk - w tej samej cenie i bez opłat za kuriera)

CHIANTI CLASSICO DOCG

PIAN DEL GALLO CHIANTI CLASSICO 2015
Chianto z dwoma kogutami - czarnym, znakiem rozpoznawczym Classico i białym na etykiecie głównej, symbolem Sieny. Nos młody, umiarkowanie intensywny. Zza niedojrzałej truskawki, wynurza się łąka, ziemia, szypułka, wiosenna rożlinność i nieco skóry. Usta dość taninczne, z umiarkowaną kwasowością. W smaku dzika wiśnia z pestką, niezła struktura i przyjemny, relaksujący finisz.

OCENA: 6,9 (dobre+)
CENA: 41,60
IMPORT: NOMA Wina Włoskie

QUERCETTO CHIANTI CLASSICO 2014
Bardzo solidne Chianti Classico o rozbudowanym profilu aromatycznym. W pierwszym nosie grafit od ołówka, węgiel, ziemia, która po chwili przeistacza się w obejście, skórę, fiołki i lawendę. Owocu w nosie brak, ale w ustach nadrabia zaległości. Wino jest soczyste, wiśniowe, śliwkowe, z zarysowaną dobrze kwasowością i podwyższoną, choć krągłą taniną. Mineralny finisz przyjemnie wieńczy dzieło.

OCENA: 7,1 (bardzo dobre)
CENA: 58,20
IMPORT: NOMA Wina Włoskie

COLLAZZI I BASTIONI CHIANTI CLASSICO 2012
Chianti, które próbowałem już wiele razy w ostatnich 2 latach. Bardzo szybko ewoluuje i im starsze jest, tym trudniejsze w odbiorze. W aromacie drzewne, iglaste, co niektórzy odebrali jako delikatną wadę korkową. Pojawia się jednak owoc wiśni, którego nie byłoby przy TCA. Dodatkowo można się doszukać kakao i atramentowego niuansu. Usta optymalnie dojrzałe, z zaakcentowaną kwasowością i taniną. W smaku wiśniowy likier, śliwka i skórka czerwonego owocu. Finisz ziemisto-grafitowy.

OCENA: 6,5 (dobre+)
CENA: 69,50
IMPORT: Mielżyński

FELSINA CHIANTI CLASSICO 2014
Relatywnie młode Chianti Classico od słynnego producenta. Nos typowy - ziemisty, grafitowy, atramentowy. Jest zwierzak (sierść), ale i klasyczna dojrzała wiśnia. Usta ekstraktywne, cieliste, całkiem taniczne, soczyście kwasowe ale przytym wszystkim bardzo eleganckie i stonowane. Doszukamy się też wiśni z pestką i innych dojrzałych, czerwonych owoców. Finisz długi i sprężysty. Wino jeszcze młode, ale ukazuje potencjał na wyśmienite wino.

OCENA: 7,4 (bardzo dobre)
CENA: 99,00
IMPORT: Winkolekcja

IL MOLINO DI GRACE CHIANTI CLASSICO 2013
Pierwsze z czterech win od tego butikowego producenta. Niby podstawowe, a już na bardzo wysokim poziomie. W nosie mokra sierść, ziemistośći suszone zioła. Bardziej warzywne niż owocowe - intrygują akcenty słodkiego buraczka. Sporą przyjemność dają elektryzujące usta. Soczysta, wibrująca kwasowość, przy dobrej strukturze i charakternej taninie. W smaku wiśnia z pestką, suszona żurawina, suszona śliwka i gorzka czekolada. Bardzo dobre, jeszcze przed pikiem.

OCENA: 7,2 (bardzo dobre)
CENA: ok. 75,00
IMPORT: Vini e Affini

VOLPAIA CHIANTI CLASSICO 2014
Kolejny słynny producent ze swoim kluczowym produktem. Nos stonowany i elegancki. Można doszukać się aromatu świeżo nastawionego kompostu, buraków, wczesnej wiśni, ale też liści herbaty, tytoniu, ziół i lekkiej skóry. Usta dość pełne, złożone, ze świetnym balansem między kwasowością a taniną. W smaku suszona żurawina, soczysta wiśnia i długi, delikatnie pikantny finisz. Jeszcze młode, z potencjałem na kolejne 4-5 lat.

OCENA: 7,3 (bardzo dobre)
CENA: 72,00
IMPORT: Vininova

MAZZEI FONTERUTOLI CHIANTI CLASSICO 2014
Rodzina Mazzei zapisała się w historii jako pierwsza, o której wzmiankowano w kontekście Chianti. Teraz ich Chianti Classico odchodzi nieco od klasyki, prezentując siłę nowych dębowych beczek. Styl tego wina zdecydowanie wyróżnia się od pozostałych Chianti Classico. Nos intensywny, nawet dymny. Jest wiśnia, czereśnia i czerwona wiśnia, ale także ciemny owoc, a nawet figa! W drugim nosie lukrecja i goździki. Usta potężne (mimo 13,5% alk), z młodzieńczą taniną i witalną kwasowością. W smaku likierowe wiśnie, skóra i ziemia. Wino o bardzo dużym potencjale. W zeszłym roku próbowałem 2005 i dopiero było w piku!

OCENA: 7,3 (bardzo dobre)
CENA: 86,90
IMPORT: Mielżyński

ISOLE E OLENA CHIANTI CLASSICO 2013
Kolejne moje podejście do tego wina w tym roku. W styczniu podczas degustacji w ciemno na eliminacjach do Mistrzost Europy i Świata sommelierów, pomyliłem je z Nebbiolo! Pozostali kandydaci również. Nic w tym jednak dziwnego. Analiza w czasie warsztatów pokazała, że można je tak ocenić. Kolor jasnorubinowy z wyraźną cegłą na rancie. Nos ziemisty, z płatkami róż, suszonym czerwonym owocem. Dobry balans taniny i kwasowości uzupełniany jest równowagą pomiędzy wczesną wiśnią z słodką maliną. Rok starsze od poprzedniego wina, ale już gotowe do picia.

OCENA: 7,3 (bardzo dobre)
CENA: 99,99
IMPORT: Centrum Wina

LOSI CHIANTI CLASSICO IL BRUNONE 2011
Najdojrzalsze wśród Chianti Classico i jednocześnie w idelanym czasie do degustacji. Kolor jasnorubinowy z pomarańczową, rdzawą obwódką. Nos rozbudowany i niecodzienny. Anyżowa i miętowa nuta niesamowicie odświeża. Po chwili doszukamy się suszonej wiśni, liści herbaty, tytoniu oraz suszonych ziół. Spod ziół można wyodrębnić jeszcze gorzką czekoladę. Usta pełne i mimo dojrzałości, bardzo orzeźwiające. Jest tak soczyste i sprężyste, że odświeża niczym eukaliptusowy "halls". W smaku wiśnia i mix czerwonych, dojrzałych owoców. Zaskakujące!

OCENA: 7,7 (bardzo dobre)
CENA: 70,00
IMPORT: Moja Italia (dostępne na zamówienie w Smak & Łyk - w tej samej cenie i bez opłat za kuriera)

RISERVA (CHIANTI I CHIANTI CLASSICO)

DA VINCI CHIANTI RISERVA 2013
Riserva od dużej kooperatywy (o podstawowym Chianti pisałem wyżej). W nosie obejście, skóra, ziemia, wiśniowy likier, gorzka czekolada, nieco anyżu, lukrecji i odświeżającego fenkuła i eukaliptusa. Usta strukturalne, taniczne, z dobrze zarysowaną kwasowością. Mimo wszystkich wskazań na medium+, wino zachowuje sporo elegancji. W smaku też dojrzała wiśnia, czereśnia i czereśniowa nalewka. Finisz długi i delikatnie drapiący.

OCENA: 7,2 (bardzo dobre)
CENA: 53,10
IMPORT: NOMA Wina Włoskie

VOLPAIA CHIANTI CLASSICO RISERVA 2013
Kolejne wino Volpaia w zestawieniu. Producent skupia się na owocowości i soczystości, co widać przy tej Riservie. Nie jest przesadzona, jak to się zdarza w niektórych winach tego typu. W nosie kamienista, grafitowa mineralność, portfelowa skóra, siodło, piżmo i leśna ściółka. Usta gładkie, z pestkową taniną, zarysowaną, ale nie męczącą kwasowością. Finisz długi, relaksujący o mineralnych tonach.

OCENA: 7,5 (bardzo dobre)
CENA: 95,00
IMPORT: Vininova

ANTINOTI CHIANTI CLASSICO RISERVA TENUTA TIGNANELLO 2012
Antiniori to rodzina, która wytwarza wina toskańskie od 26 pokoleń! Potęga wiedzy, doświadczenia (i możliwości finansowych). Z ich Tenuta wychodzą światowej klasy Super Toskany, ale cała seria Chainti również postawiona jest na wysokim pułapie jakościowym. Nos tego wina jest skupiony i ewoluący (5 lat). Doszukamy się ziemi, obejścia, skóry, ale też fiołków, płatków róż, gorzkiej czekolady i lukrecji. Usta ekstraktywne, złożone, z taniną i kwasowością na wyższych rejestrach. Można odnaeźć porzeczkowy, paprykowy i pieprzny wpływ Cabernet Sauvignon, ale również, a raczej przede wszystkim wiśniowy likier i delikatną goryczkę pestki. Wino relatywnie młode, z potencjałem na kolejne 5 lat.

OCENA: 7,5 (bardzo dobre)
CENA: 119,00
IMPORT: Centrum Wina

SELVAPIANA CHIANTI RUFINA RISERVA 2011
Zwykłe Chianti Rufina od Selvapiany zrobiło furorę, Riserva nieco mniej, ale po kolei... W nosie wczesna wiśnia, kiszonka i ziemista mineralność. Są też suszone buraczki, przejrzałe truskawki i orzechy wskazujące na delikatne utlenienie/dojrzałość. Usta mocarne, strukturalne, taniczne i kwasowe. Wszystkiego tu dużo. Alkoholu niestety trochę za dużo (15%!). Jest on dość wulgarny na finiszu, nawet mimo serwisu wina w 17 stopniach. W smaku sporo czereśni i likierowej wiśni. Alkohol daje poczucie lekkiej słodyczy, ale jest to trochę mylące. Wino 6-letnie, ale relatywnie młode. Podczas warsztatów oddychało 3 godziny przed degustacją, ale w domowych warunkach warto otworzyć butelkę dzień wcześniej. Tu należy sobie zadać pytanie - czy sięgając po Chianti, nawet Riservę, oczekujemy takiego siłacza? Wino bardzo dobre, szczególnie dla fanów intensywności.

OCENA: 7,4 (bardzo dobre)
CENA: 131,00
IMPORT: Krako Slow Wines

IL MOLINO DI GRACE CHIANTI CLASSICO RISERVA 2013
Riserva stworzona w 100% z Sangiovese. Nos skupiony, intensywny i typowy dla apelacji. Ziemia i skóra i suszone zioła powtarzają się w tym panelu jak mantra. Ta Riserva nie jest wyjątkiem. Usta intensywne, z wysoką, jeszcze nie poukładaną taniną i dobrze zaakcentowaną kwasowości. W smaku wiśnia z pestką, skórkowa goryczka, sporo ciała i długi skórzany finisz. Wino z olbrzymim potencjałem, ale jeszcze nie skalibrowane, bez balansu... ale spokojnie, wszystko z czasem. Jest tu materiał na wyśmienite wino. Na chwilę obecną wybieram Chianti Classico, a Riservę wrzucamy na 5 lat do piwnicy.

OCENA: 7,2 (bardzo dobre)
CENA: ok. 105,00
IMPORT: Vini e Affini

IL MOLINO DO GRACE CHIANTI CLASSICO RISERVA 'IL MORGONE' 2007
Też Riserva, od tego samego producenta, ale z pareli, która po zmianie przepisów daje grona na Gran Selezione (nowa klasyfikacja Gran Selezione, z małymi wyjątkami, odnosi siędo roczników 2010 i młodszych). Wino już optymalnie dojrzałe, pokazujące że 10 lat to optymalny czas dla większości Riserva Chianti. Kolor już bardziej ceglany, a w kieliszku pojawia się lekki pyłek (brak klarowności). Nos kompleksowy, z nutami obejścia, suszonych owoców i liści. Pojawiają się akcenty mięsne, jak boczek ze śliwką. Jest też wrażenie wilgotności (piwnica) i aromat słodkich ziół (lukrecja). Usta niby taniczne i kwasowe, ale obie składowe perfekcyjnie zitegrowane. Jest kompleksowość i balans, czyli to czego oczekujemy od wybitnych win. Owoc jest likierowy, słodko-gorzki, a finisz złożony korzenny-ziołowy. O to chodzi!

OCENA: 7,9 (bardzo dobre)
CENA: ok. 140,00
IMPORT: Vini e Affini

CHIANTI CLASSICO GRAN SELEZIONE

CASTELLO DI AMA SAN LORENZO CHIANTI CLASSICO GRAN SELEZIONE 2013
Jak różne potrafią być Gran Selezione pokazuje wino od Castello di Ama. Wcale nie jest regułą, że wina z tej nowej klasyfikacji muszą być beczkowanymi potworami, z wysokim alkoholem. San Lorenzo jest winem, która gra na subtelności. Posiada zaledwie 13% alkoholu, czyli mniej niż niejedno podstawowe Chianti. W nosie powidła truskawkowe, tytoń, korzenność, a nawet przyprawa do piernika. Można doszukać się także skórzanych akcentów. Usta pełne (mimo relatywnie niskiego alkoholu), o wybitnym ekstrakcie i soczystej kwasowości. W smaku wiśnia likierowa i świeża, czereśnia i suszona śliwka. Finisz korzenny - lukrecjowy. Wino jeszcze daleko przed pikiem, ze sporym potencjałem leżakowania.

OCENA: 7,5 (bardzo dobre)
CENA: 185,00
IMPORT: Deliwina

IL MOLINO DI GRACE CHIANTI CLASSICO GRAN SELEZIONE 'IL MORGONE' 2011
Il Morgone w wersji Gran Selezione (poprzenie z 2007 w zestawieniu riservy). Nos dość młody, w fazie rozwoju. Urzeka aromat suszonych liści, liści herbaty i kokrego tytoniu oraz leśnej ściółki. Poza suszonymi nutami, są też akcenty gorzkiej czekolady, lukrecji i skóry. Usta rasowe, potężne, z wysoką taniną i zarysowaną kwasowością. Likier wiśniowy uzupełniany jest goździkami i lukrecją. Finisz majestatyczny i pikantny. Wino potężne, z potencjałem na kolejnych minimum 5 lat.

OCENA: 7,8 (bardzo dobre)
CENA: ok. 140,00
IMPORT: Vini e Affini

Jak widać w powyższym zestawieniu, każda grupa Chianti ma inną charakterystykę i inny potencjał leżakowania. Najlepsze oceny otrzymały wina w najlepszym czasie do degustacji, stąd zdarzały się proste wina, które zaskoczyły złożonością i zdobyły wyższe noty od win, których świetność docenimy za kilka lat. Pijmy wina w piku! Kierujmy się producentem i rocznikiem. To główne wskazówki przy zakupie dobrego Chianti.

MACIEJ SOKOŁOWSKI