Sycylia to największa wyspa Morza Śródziemnego i jednocześnie istotny winiarski region Włoch. Niegdyś pełnił funkcję spichlerza i dostarczyciela dojrzałych gron do "uszlachetniania" kwasowych i lekkich win z północy. Od lat 80-tych producenci coraz chętniej skupiają się na jakości swoich produktów i butelkując na miejscu budują markę win sycylijskich. Na przełomie wieków, wyspa przyciągnęła wielu zdolnych winiarzy, którzy dostrzegli przestrzeń dla win biodynamicznych i naturalnych.

winnice Ayunta na zboczach Etny - @coeurwineco.com

Podczas dwóch warsztatów w Tasting Roomie, po początkowej selekcji, miałem okazję degustować 21 win. Jedno - Cornelissen Sconsacrato 3 - wymykając się wszelkim kategoriom opisałem osobno, a w niniejszym artykule znajdziecie analizę 12 najlepszych. Wszystkie bardzo dobre.

WINA BIAŁE

Wina białe to większość produkcji Sycylii. Najważniejszym szczepem jest Cataratto, ale spore znaczenie ma też Grillo, Grecanico i Inzolia. Warto jednak zwrócić uwagę na aromatyczne Zibibbo (Muscat Aleksandryjski), kwasowe jak brzytwa i strukturalne Carricante, uprawiane na zboczach Etny oraz beczkowane, kremowe Chardonnay.

MONTALTO ZIBIBBO COLLEZZIONE DI FAMIGLIA 2016
Zibibbo czyli Muskat Aleksandryjski z Sycylii. Nos jest typowy dla odmiany, urzekają dojrzałe żółte winogrona, złocisty melon, brzoskwinia, ale są tu też niezwykle eteryczne olejki pomarańczowej skórki. Usta zaskakująco jędrne, wyraźnie kwasowe i orzeźwiające. I to wszystko za przyzwoite pieniądze!

CENA: 37,70
IMPORT: NOMA Wina Włoskie

ALCANTARA LUCI LUCI BIANCO 2014
Czyste Carricante wytworzone z gron uprawianych na 620 m n.p.m. Nos, dzięki cytrynowo-mineralnej kompozycji oddaje charakterystykę odmiany, a zbite oraz pieczone jabłko zdradzają początkową fazę dojrzałości. Usta żywe, soczyste, z wybitna kwasowością, na której trzyma się struktura wina. W smaku dojrzała cytryna, jabłko ze skórką, zielone orzechy i wyraźny krzemienny finisz.

CENA: 84,00
IMPORT: Wine & You

GULFI CARJCANTI 2013
Kolejne wino oparte na szczepie Carricante, z domieszką Albanello. Jest to blend z gron zebranych w dwóch siedliskach. Carricante u podnóży Etny, Albanello w okolicach Ragusy na południu Sycylii. Nos jest wielopłaszczyznowy, w początkowej fazie dojrzałości. Doszukamy się kiszonej cytryny, zbitego jabłka, kiszonej kapusty, ale również ziemistej mineralności. Usta charakterne, bardzo wytrawne, z bogatą kwasowością podkreśloną przez cytrynowo-jabłkowy charakter. Złożoności dodaje skórka limonki, mineralność i lekko ogryzkowy niuans.

CENA: 119,00
IMPORT: Vinoteka 13

PLANETA MELFI CHARDONNAY 2014
Chardonnay od Planety należy do klasyki win sycylijskich. W latach 80-tych przetarło szlaki dla innych win z odmian międzynarodowych. Pokazało, że Sycylia jest świetnym miejscem dla takich szczepów jak Chardonnay. Rocznik 2014, dzięki fermentacji i dojrzewaniu w dębowych beczkach, pachnie grzanką, masłem, pieczoną żółtą papryką, ale też bananami i powidłami z moreli. Usta są kremowe, śmietankowe i tłuste. Na szczęście kwasowość jest na wystarczającym poziomie by skontrować tę cielistość odpowiednią soczystością. W smaku odnajdziemy pieczone jabłko, brzoskwinię, ale również intrygujący pikantny finisz.

CENA: 129,00
IMPORT: 6win.pl

WINA CZERWONE

Dominującą odmianą Sycylii jest Nero d'Avola, która ze względu na uwarunkowania historyczne (sadzenie winnic nie przez sadzonki, tylko z pestek) daje rozmaite efekty końcowe. Nero d'Avola z okolic Noto, a Nero d'Avola z okolic Alcamo mogą dać zupełnie inne wersje tego samego szczepu. Z lokalnych odmian poza Nero, na uwagę zasługuje Frappato z okolic Vittorii, Perricone i duet uprawiany na zboczach Etny - Nerello Mascalese i Nerello Capuccio. Ze szczepów międzynarodowych najlepsze rezultaty daje Syrah.

COS CERASUOLO DI VITTORIA CLASSICO 2014
Cerasuolo di Vittoria to jedyna DOCG na Sycylii. Powstają tu wina zbudowane na dwóch miejscowych odmianach - Nero d'Avola i Frappato, zawsze z przewagą (lub równowagą 50-50) Nero. W tym przypadku Nero d'Avola jest 60% a Frappato 40%. Wino wytwarzane się poprzez spontaniczną fermentację na autochtonicznych drożdżach i winifikowane częściowo z użyciem dużych beczek z dębu slawońskiego. Nos jest żywiołowy, początkowo nieco obejściowy jak świeżo nastawiona kiszonka, jednak po chwili uwydatnia się soczysty czerwony owoc - głównie dzika, cierpka wiśnia. Są też maliny, czerwone porzeczki i żurawina. Usta są wytrawne, napięte, z wyraźną kwasowością wczesnej wiśni i żurawiny, z umiarkowaną taniną i zaakcentowaną cierpkością pestki. Na finiszu pojawiają się akcenty migdałowe i korzenne.

CENA: 129,00
IMPORT: Vini E Affini

COS NERO DI LUPO 2015
Nero di Lupo to czyste Nero d'Avola - pierwsze z czterech kolejno opisanych. Jest to wino niebeczkowane, a powstało tak jak Cerasuolo, podczas spontanicznej fermentacji na autochtonicznych drożdżach. W nosie dzikie wiśnie, czerwona śliwka, nieco kiszonych buraczków, ale odnotujemy też typowe dla odmiany akcenty wędzonej czerwonej papryki i pieprz. Usta eksplodują smakiem wiśni z pestką i dojrzałej śliwki ze skórką. Tanina jest stonowana, a charakter trzyma się na soczystości owocu. Można doszukać się również delikatnej ziołowości, goździków i pieprzu na finiszu. Jeden z moich faworytów w tym zestawieniu.

CENA: 109,00
IMPORT: Vini E Affini

VINI CAMPISI RED RED WINE NERO D'AVOLA 2015
Zadziorne Nero z winnic Campisi, wytwarzane w okolicach Syrakuz. W nosie wędzona, sproszkowana papryka chili, ale też papryka w całości - grillowana. Odnajdziemy wspomnienie babcinego kompotu ze śliwek, a także pewnego rodzaju śmietankowy niuans. Usta wytrawne, oparte na zmysłowym balansie taniny i kwasowości, soczyste, napięte i eleganckie. Niezwykła równowaga, nie tylko w budowie wina, ale też pomiędzy owocem a ziemisto-ziołowymi akcentami.

CENA: 81,00
IMPORT: Winoblisko

PORTA DEL VENTO ISHAC NERO D'AVOLA 2013
Porta del Vento to w dosłownym tłumaczeniu brama wiatru. Winnica ulokowana jest w północno zachodniej części wyspy, na wysokości 600 m n.p.m. Dzięki chłodnym, północnym wiatrom i wysokości, można z tutejszych winogron uzyskać kruche i nieoczywiste wina zbudowane na niuansach. Ishac jest mięsny, z wyraźnymi dymnymi aromatami i akcentami wędzonej śliwki i papryki. Usta są wytrawne, przyjemnie kwasowe z zaznaczoną wiśnią, śliwką i fiołkami. Owoc jest zarówno świeży, jak i delikatnie przysmażony. Przyjemnie zarysowana tanina, komponuje się z pieprzem ziołowym na finiszu.

CENA: 99,00
IMPORT: Moja Italia

GULFI NEROMACCARJ 2011
Neromaccarj to najdojrzalsze z degustowanych Nero d'Avola, w dodatku z gorącego rocznika. To sprawiło, że wino pokazuje wiele aromatów drugo i trzeciorzędowych. W nosie dominuje gotowany owoc i wędzona śliwka. Pojawia się tytoń, czarna herbata, liker wiśniowy i nieco lotnej kwasowości. Usta potężne, z wyraźną taniną i dobrze zarysowaną kwasowością. Alkohol (14,5%) jest dobrze wkomponowany, a samo wino zachowuje pełnię elegancji. W smaku śliwka z nalewki, gorzka czekolada i pieprz. Na finiszu wędzone papryczki peperoncino.

CENA: 165,00
IMPORT: Vinoteka 13

VINI CAMPISI HALLELUJA SYRAH 2015
Halleluja to udane wcielenie sycylijskiego Syraha. Nos jest skoncentrowany, wyraźnie śliwkowy. Jest trochę owocowego suszu, czekolady i słodkiej wiśni. Gdy nie będziemy się spieszyć z degustacją i wino odczeka chwilę w kieliszku, po zamieszaniu doszukamy się skórzanych i mięsnych akcentów. Usta wytrawne, zbudowane na balansie taniny i kwasowości. Ciała ma sporo, ale daleko mu do australijskiego stylu tej odmiany, pomimo czekolady i słodkiej korzenności na finiszu.

CENA: 90,00
IMPORT: Winoblisko

PORTA DEL VENTO MARQUE PERRICONE 2013
Drugie wino z bramy wiatru, tym razem oparte na lokalnej odmianie Perricone. Nos jest ziemisty, żwirowy i nieco metaliczny jak grafit ołówka. Doszukamy się ziołowości, korzenności i fenkułu. Owoc tylko delikatnie zarysowany i to wędzony, w postaci śliwki. Usta są już bardziej owocowe, z dominacją kwaśnej wiśni, świeżej żurawiny i czerwonej porzeczki. Znajdziemy tu więcej taniny niż w Nero d'Avola. Wino jest sprężyste, długie, z suszonym tytoniem na finiszu.

CENA: 99,00
IMPORT: Moja Italia

AYUNTA NAVIGABILE 2014
Poza Sconsacrato 3 od Cornelissena opisanego w osobnym artykule, na szczególną uwagę wśród czerwonych win z Etny zasługuje Navigabile od małego producenta Ayunta. Wino zbudowane z dwóch lokalnych odmian - Nerello Mascalese (90%) i Nerello Cappuccio - prezentuje najszlachetniejsze wcielenie win apelacji Etna DOC. W nosie głównie kwaśna wiśnia z pestką i likier wiśniowy. Odnajdziemy też dzikie, leśne maliny, kwaśną żurawinę, migdały i skórę. Usta konsekwentne w kwestii wiśni, szczególnie jeśli chodzi o jej kwasowość i pestkową cierpkość, która podkreśla grubo rysowaną taninę. Wino jest esencjonalne, długie ze skórzano-goździkowym wykończeniem. Najlepsze wino obu warsztatów.

CENA: 119,00
IMPORT: Vini E Affini

Degustacja pokazała, że gdy sięgnie się po wina z pułapu cenowego powyżej 50 zł, efekty mogą zaskoczyć. Nie ma tu dżemów, konfitur i wysokiego alkoholu. Poza nielicznymi wyjątkami, wszystkie miały 13-13,5% alkoholu, żywą kwasowość i sporą dawkę soczystości. 

MACIEJ SOKOŁOWSKI